ارزیابی تعادل اکوسیستمی در حکم‌رانی تلفیقی آب و غذا با استفاده از رویکرد بازیگر‌مدار انطباقی

کاستی‏های حکم‏رانی تک‏بخشی، لزوم مراجعه به حکم‏رانی تلفیقی آب و غذا برای دستیابی به توسعۀ پایدار را افزایش داده است. در ‌پژوهش حاضر رویکردی توسعه داده شده است که حکم‏رانی آب و غذا را به‏‏صورت جامع و با استفاده از اصول حکم‏رانی پایدار ارزیابی می‏کند. شکست‏های موجود در حوضۀ آبخیز میناب و نبود چارچوب عملی برای ارزیابی و تحلیل حکم‏رانی جامع آب و غذا پژوهش حاضر را ضروری ساخته است. تدوین اصول حکم‏رانی پایدار آب و غذا با بهره‏گیری از پژوهش‏های موجود در زمینۀ حکم‏رانی پایدار و اهداف توسعۀ ‏پایدار انجام شد. بر این اساس در پژوهش حاضر، در مجموع 12 اصل و 69 شاخص برای حکم‏رانی پایدار آب و غذا تدوین شد. داده‏های پژوهش با استفاده از پرسشنامه و مصاحبۀ حضوری با 40 نفر از بازیگران مؤثر در حکم‏رانی آب و غذا به دست آمد. نتایج پژوهش حاضر‌ نشان داد ‌89/2 درصد از شاخص‏ها وضعیت مطلوب و 11/97 درصد نیز وضعیتی نامطلوب دارند. نمرۀ تعادل اکوسیستمی ‏حکم‏رانی آب و غذا 56/2 از 5 است و با توجه به نمرۀ 3 به عنوان وضعیت مطلوب، نارسایی‏های موجود در ساختار کنونی حکم‏رانی آب و غذا را گوشزد می‏کند. پژوهش پیش رو چالش‏های حکم‏رانی تلفیقی آب و غذا مانند مشارکت مؤثر ذی‌نفعان و تعادل اکوسیستمی بوم‏سازگان ‏طبیعی را نشان می‌دهد و به تعادل اکوسیستمی حکم‏رانی آنها کمک می‏کند. با توجه به رویکرد ارائه‌شده، ساختار حکم‏رانی موجود در مناطق گرم و خشک که وابستگی زیاد به کشاورزی و آب زیرزمینی دارند، از نظر بازیگر‏مدار و انطباقی بودن قابل ارزیابی است.